Словарь:һауыт

Башкирский

һауыт I

Морфологические и синтаксические свойства

падеж	ед. ч.	мн. ч.
Им.	һауыт	һауыттар
Прит.	һауыттың	һауыттарҙың
Д.	һауытҡа	һауыттарға
В.	һауытты	һауыттарҙы
М.	һауытта	һауыттарҙа
Исх.	һауыттан	һауыттарҙан
Принадлежность лицо ед. ч. мн. ч. 1-е һауытым һауытыбыҙ 2-е һауытың һауытығыҙ 3-е һауыты һауыты

һа-уыт

Существительное. корень: -һауыт-

Произношение

• МФА: [hɑˈwɯ̞t]

Семантические свойства

Һауыт [1]

Значение

1. сосуд, ёмкость, посуда; вместилище ◆ Ағас һауыт.
   Деревянная посуда. ◆ тоҙ һауыты
   солонка ◆ шәкәр һауыты
   сахарница ◆ Ни өсөн ауыл халҡы пластик һауытҡа һөт ҡойоп һатырға мәжбүр?
   Почему же селянам приходится продавать молоко в пластиковых бутылках? ◆ Газ бүлмәләге температурағаса һыуынғас, уның һауыт төбөнә баҫымы нисек үҙгәрәсәк?
   Как изменится давление газа на дно сосуда, когда он (газ) остынет до комнатной температуры? }}
2. коробка, ящик; тара ◆ Һауыттағы бер серек алма бөтәһен дә серетә.
   От одного гнилого яблока в коробке портятся остальные (яблоки). ◆ Һуттың һауытында был мәғлүмәт мотлаҡ күрһәтелергә тейеш
   Эта информация должна обязательно быть указана на упаковке сока.

Антонимы

1.  —

Гиперонимы

1. һауыт-һаба, ҡашығаяҡ

Гипонимы

1.  —
2. ҡумта

Родственные слова

Ближайшее родство

Этимология

Общетюркское; др.-тюрк. *sağut "посуда".

һауыт II

Морфологические и синтаксические свойства

падеж	ед. ч.	мн. ч.
Им.	һауыт	һауыттар
Прит.	һауыттың	һауыттарҙың
Д.	һауытҡа	һауыттарға
В.	һауытты	һауыттарҙы
М.	һауытта	һауыттарҙа
Исх.	һауыттан	һауыттарҙан
Принадлежность лицо ед. ч. мн. ч. 1-е һауытым һауытыбыҙ 2-е һауытың һауытығыҙ 3-е һауыты һауыты

һа-уыт

Существительное. корень: -һауыт-

Произношение

• МФА: [hɑˈwɯ̞t]

Семантические свойства

Һауыт

Һауыт

Значение

1. кольчуга, латы; панцирь ◆ Бер яуыздың тимер һауытына ҡаҡлығып, Ҡыҙрастың ҡылысы һынып китте.
   Срикошетив от железной кольчуги одного из врагов, меч Кыдыраса сломался. Ахияр Хакимов

Родственные слова

Ближайшее родство

Этимология

Неясно, является ли это значение развитием от др.-тюрк. *sağut "посуда" или результатом контаминации с другим корнем. В пользу последнего случая указывает e.g.карач.-балк. савут «оружие», башк. диал. һауыт "охотничий нож". Контаминирующем корнем в этом случае может быть *sağun "стрела", или его древний когнат/дериват.

Библиография

• Статья *sağut на сайте starling.rinet.ru