Список памятников Красной армии в Польше

В память о Великой Отечественной войне в Польской Народной Республике было установлено несколько сотен мемориалов солдатам Красной армии. Многие из них носили название «Памятник Благодарности» (польск. Pomnik Wdzięczności).

В начале 1990-х годов многие памятники Красной армии были снесены. В 1994 году было подписано российско-польское межправительственное соглашение «О захоронениях и местах памяти жертв войн и репрессий». В 1997 году в рамках него был составлен список из 561 памятного места, подлежащего охране. Новый этап сноса памятников начался в 2014 году^[1]. В 2017 году Сейм Республики Польша принял поправки в закон о запрете пропаганды коммунизма, предусматривающие снос мемориалов в честь Красной армии как «прославляющих коммунизм» (за исключением установленных на кладбищах)^[2].

В списке перечислены памятники Красной армии, установленные на территории Польши (включая снесённые и переименованные). В список не входят памятники, установленные на кладбищах.

Варминьско-Мазурское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Дывиты На реке Вадонг	Памятный камень в честь Петра Дернова, заслонившего своим телом амбразуру немецкого бункера польск. Głaz ku czci Piotra Diernowa, który poległ zasłaniając strzelnicę niemieckiego bunkra	1945
Киселице ul. Mickiewicza	Памятник в честь советских солдат польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1950
Лесьны Законтек (гм. Ковале-Олецке)	Памятник советским партизанам польск. sowieccy partyzanci
Лидзбарк-Варминьски ul. Bartoszycka	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1972-1973 снесён в 2018^[3]
Ольштын pl. Piłsudskiego	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1954	Переименован в памятник освобождения Варминьско-Мазурской земли
Пененжно ul. Lidzbarska	Памятник И. Д. Черняховскому на месте, где он получил смертельное ранение 18 февраля 1945 г. польск. Pomnik gen. I.D. Czernachowskiego poległego w tym miejscu 18 lutego 1945	1971	В сентябре 2015 года с памятника был снят барельеф Черняховского^[4]
Решель Парк	Памятник Благодарности Красной армии польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1969 снесён в 2018^[5]	Обелиск
Толькмицко Городской парк	Памятник неизвестному солдату польск. Pomnik Nieznanego Żołnierza	1945
Тушево (гм. Любава)	Памятник в честь солдат Красной армии польск. Obelisk ku czci żołnierzy 2 A RKKA
Эльблонг ul. Agrykola	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1945	Обелиск^[6]
Эльблонг Al. AK	Танк-памятник Победы польск. Czołg – Pomnik Zwycięstwa	1976^[6]	В 1990-х годах был перекрашен в розовый цвет, позднее танку вернули оригинальный тёмно-зелёный окрас. В 2017 году был взят на баланс городского археологического музея и таким образом выведен из-под действия закона о сносе советских памятников^[7].

Великопольское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Башкув (гм. Здуны) Парк	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1945
Бядки (гм. Кротошин)	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1980
Бук ul. Dworcowa	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1980
Вильчин ul. Strzelińska	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności
Глинно (гм. Новы-Томысль)	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1963
Гнезно ul. Witkowska	польск. Tablica ku czci żołnierzy sowieckich
Голина pl. Kazimierza Wlk.	Памятник Благодарности Красной армии польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1946
Жецин (гм. Вронки)	Памятник разведчикам^{[польск.]} польск. Pomnik zwiadowców	1969
Калиш ul. Krótka Przedszkole nr 1	польск. Tablica ku czci bohatera Zw. Sow. F. Nielidowa	1986
Клодава ul. Wyszyńskiego	Памятник Благодарности Красной армии польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1947
Косьцян Rynek 19	польск. Tablica upamiętniająca sow. szpital polowy	1984
Козмин-Велькопольски Городской парк ul. Borecka	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1945 снесён в 2018^[4]
Крамск ul. Konińska	польск. Głaz z tablicą ku czci Armii Czerwonej	1965
Лешно ul. Lipowa/Starozamkowa	Памятник Благодарности Красной армии польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1945
Липка ul. Kościuszki	польск. Pomnik ku czci żołnierzy polskich i sowieckich	1978
Любонь ul. Niezłomnych Teren Muzeum w Żabikowie	польск. Pomnik ku czci więźniów sowieckich zamordowanych w obozie	1981
Мендзыблоце (гм. Злотув)	польск. Głaz z tablicą ku czci żołnierzy pol. i sow.	1970
Мендзыхуд ul. Piłsudskiego	польск. Tablica upamiętniająca miejsce pobytu sztabu 1 Fr. Białoruskiego	1973
Остшешув pl. Rynek, Ratusz	польск. Tablica ku czci 18 żołnierzy poległych w walkach o miejsc.	1967
Плешев Rynek	польск. Głaz ku czci 4 czołgistów sowieckich poległych 24 stycznia 1945	1970
Пневы ul.Wolności/Św.Ducha	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1946
Познань Форт Виняры	Памятник героям польск. Pomnik Bohaterów	1945
Познань Форт Виняры	Памятник маршалу СССР Василию Чуйкову польск. Pomnik marsz. ZSRR Wasyla Czujkowa	1982
Познань ul. Majakowskiego	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Познань ul. pl. M. Curie-Skłodowskiej	польск. Tablica ku czci oficera sow. M. Usolcewa
Псары (гм. Серошевице)	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Пяски У дороги Пяски-Гостынь (А-12)	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1970
Равич ul. Wały Dąbrowskiego, SP nr3	польск. Tablica upamiętniająca sowiecki szpital polowy	1982
Седлец (гм. Седлец)	польск. Armia Czerwona
Седлиско (гм. Тшцянка)	польск. Pomnik AR	1975
Серакув ul. 8 stycznia	польск. Tablica ku czci marsz. G. Żukowa	1980
Соколово (гм. Любаш)	Памятник парашютистам^{[польск.]} польск. Pomnik spadochroniarzy	1974	Надпись с упоминанием советских солдат удалена в 2021 году^[8]
Тшцянка pl. Pocztowy	Мавзолей Красной армии польск. Mauzoleum żołnierzy AR	1945 снесён в 2017^[9]
Тшемешно pl. Kosmowskiego	польск. Płyta ku czci żołnierza sow. poległego w walkach o miasto	1948	В 2016 году плита была демонтирована и перенесена на кладбище^[4]
Чарнкув Городской парк	Колхозник Переславщины польск. Czołg – pomnik żołnierzy sowieckich	1945	Советский средний танк Т-34-85 командира 35-й Слонимско-Померанской механизированной бригады подполковника Я. С. Задорожного. Был установлен в 1945 году на площади Победы в качестве памятника на братской могиле советских воинов, погибших в боях в районе Чарнкува. В 2006—2008 годах прошёл капитальный ремонт, в 2010 году был перенесён на новое место в городском парке.
Чешево — Сарнице (гм. Милослав)	Памятник советским разведчикам польск. Pomnik spadochroniarzy sow.	1962
Шамотулы ul. Powstańców Wlkp.	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1945
Ястрове ul. Kieniewicza	польск. Kamień pamięci żołnierzy sowieckich	1945

Западно-Поморское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Бане pl. 2 Marca	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności
Барвице pl. Mickiewicza	польск. Głaz upamiętniający 15 rocznicę walk o miasto
Боболице ul. Koszalińska	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	снесён в 2018^[4] (?)
Шоссе Боболице—Бялы-Бур (3 км от Боб.)	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1945
Борково-Вельке (гм. Радово-Мале)	польск. Pomnik ku czci pilota radz. A. Kolesnikova
Бройце ul. Długa	польск. Kamień pamięci AR	1984
Бялы-Бур ul. Sądowa	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności
Вешхово (гм. Щецинек)	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1984
Голенюв ul. Armii Krajowej/Władysława Jagiełły	Памятная доска сержанту К. Султанову, закрывшего своим телом амбразуру^[4] польск. Pomnik sierż. Sułtanowa	1971 снесена в 2016^[4]
Голенюв ul. Wolińska	польск. Pomnik poległym żołnierzom pol. i radz.	1948 снесён в 2016^[4]
Дравско-Поморске ul. Obrońców Westerplatte	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1946
Колобжег ul. Spacerowa	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1970
Кошалин ul. Gnieźnieńska	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1948
Кретомино (гм. Маново)	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1945
Машево pl. Jedności Narodowej	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1949
Мендзыздрое ul. Niepodległości	польск. Pomnik ku czci marynarzy radz.
Нехоже ul. Parkowa	польск. Pomnik Wyzwolenia	1972
Осинув-Дольны (гм. Цедыня)	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1974
Островец (гм. Валч)	польск. Armia Czerwona
Плоты ul. Dworcowa	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1977
Пыжице ul. Mickiewicza	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1970
Радово-Вельке (гм. Радово-Мале)	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1978
Руново-Поморске (гм. Венгожино)	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności
Славно ul. Armii Krajowej	польск. Pomnik Wyzwolenia czołg	1983
Славно ul. Koszalińska	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej	1953 снесён в 2016^[4]
Старгард pl. Wolności	Колонна Победы^{[польск.]} польск. Kolumna Zwycięstwa	1945 снесена в 2017^[4]
Старгард — Ключево ul. Lotników	польск. Obelisk
Старогард (гм. Реско)	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności
Хоцивель ul. Armii Krajowej/Dworcowa	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Хоцивель ul. Dworcowa	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności
Хощно ul. Wolności	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1945 снесён в 2018^[4]
Щецин ul. Szosa Polska	Памятник Славы Советской Армии^{[польск.]} польск. Armii Radzieckiej	1945 снесён в 2018^[4]
Щецин pl. L. Mianowskiego	Памятник польских и советских побед^{[польск.]}	1960
Щецин Aleja JP II	Памятник Благодарности польск. Pomnik Wdzięczności	1950 снесён в 2017^[4]
Слупск pl. Zwycięstwa	польск. Рomnik „Zwycięstw polskich i radzieckich”^[10]	1962	Переименован в «Памятник погибшим при освобождении Домбе» с заменой таблички

Куявско-Поморское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Быдгощ	Памятник Благодарности солдатам Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Żołnierzom Armii Czerwonej	1945	В 1991 году реконструирован и переименован в «Памятник Свободы»
Цехоцинек pl. Gdański	Памятник Благодарности и Братства Советской Армии и Войска Польского^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności i Braterstwa Armii Radzieckiej i Wojska Polskiego	1951 снесён в 2014^[4]
Иновроцлав pl. Obrońców Inowrocławia	Памятник Благодарности и братства по оружию польск. Pomnik Wdzięczności i Braterstwa Broni	1952-1953 снесён в 2018^[4]
Гембице (гм. Могильно) ul. Rynek	Памятник Благодарности Красной армии польск. Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej	1945
Грудзёндз pl. Wolności	Памятник Благодарности Красной армии польск. Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej	1946
Лабишин ul. Bydgoska	Памятник солдатам, погибших в районе города польск. Pomnik ku czci żołnierzy poległych w rejonie miasta

Лодзинское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Александрув-Лодзинский pl. Kościuszki	польск. Obelisk ku czci żołnierzy polskich i sowieckich	1965
Бжезины pl. Jana Pawła II	польск. Pomnik upamiętniający polskich i radzieckich żołnierzy poległych 1939-1945
Велюнь pl. Kazimierza Wlk.	Памятник «Братство по оружию» польск. Pomnik Braterstwa Broni	1965-1966	Переименован в памятник «Уничтожившим гитлеризм»
Кутно pl. 19 stycznia	Памятник советско-польского братства по оружию^{[польск.]} польск. Pomnik Braterstwa Broni	1947-1949 снесён в 1992
Кшечув (гм. Вежхляс)	польск. Działo - pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1974
Лодзь ul. Piotrkowska Urząd Miasta	Памятная доска в честь освобождения г. Лодзь частями Красной Армии польск. Tablica upamiętniająca walki o miasto w styczniu 1945	1946 демонтирована в 2018^[4]
Опочно Cmentarz wojskowy ul. Graniczna	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Озоркув ul. Wyszyńskiego 7	польск. Tablica ku czci żołnierzy 1 A Panc. poległych w mieście	1957
Патшикув (гм. Паенчно)	польск. Pomnik żołnierzy i part. sowieckich i polskich	1966
Пётркув-Трыбунальский ul. Wolborska	польск. Pomnik upamiętniający jeńców radz. ze Stalagu 237	1987
Скерневице ul. Konstytucji 3 Maja	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej i Wojska Polskiego	снесён в 2018^[4]
Скерневице ul. Sienkiewicza	польск. Czołg – pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Спуле (гм. Галевице)	польск. Głaz z tablicą ku czci part. Sowieckich	1968
Юзефув (гм. Частары) Dworzec PKP	польск. Tablica ku czci 8 żołnierzy sowieckich	1974

Люблинское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса
Бяла-Подляска ul. Kościuszki	Памятник советским военнопленным польск. Pomnik ku czci jeńców sowieckich
Вилькув на территории начальной школы	польск. Pomnik upamiętniający poległych żołnierzy AR
Дембова-Клода Парчевские леса	польск. Pomnik partyzantów polskich i radzieckich	1985
Длуги-Конт — Седлиска (гм. Юзефув)	Обелиск в честь трёх советских лётчиков, погибших в этом районе польск. Obelisk ku czci 3 lotników sow. poległych w tym rejonie	1974
Добужек-Колёня (гм. Лащув)	Обелиск советским узникам погибшим в гитлеровском концлагере г. Микулина польск. Obelisk ku czci jeńców sowieckich z obozu w Mikulinie	1975
Дубенка ul. Rynek	польск. Pomnik w formie czołgu	1974
Заблоце (гм. Кодень)	польск. Pomnik upamiętniający poległych żołnierzy Armii Radzieckiej
Замосць ul. Szczebrzeska Zespół Szkół Rolniczych	польск. Tablica ku czci pomordowanych w tym miejscu jeńców sowieckich i Żydów	1966
Замосць ul. Śląska	польск. Pomnik ku czci jeńców sowieckich
Зубовице (гм. Комарув-Осада)	Памятник советским военнопленным польск. Pomnik ku czci jeńców sowieckich i polskich	1965
Кодень Центральный парк	Памятник благодарности Советской Армии^{[польск.]} польск. Pomnik wdzięczności Armii Radzieckiej
Кулик-Колёня (гм. Седлище) był a Szkoła Podstawowa	польск. Tablica pamiątkowa
Лукова teren leśny	Памятник советским партизанам польск. Pomnik ku czci partyzantów sowieckich
Лукув ul. Warszawska	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1960 снесён в 2018^[4]
Пищац-Колёня (гм. Пищац)	польск. Pomnik wdzięczności Armii Radzieckiej
Пулавы Skwer ul. Lubelska/Piłsudskiego	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich i polskich	1987 снесён в 2018^[4]
Резерват Ята (гм. Лукув)	польск. Pomnik partyzantów polskich i sowieckich	1969
Шевня-Гурна (гм. Адамув)	польск. Pomnik upamiętniający rozstrzelanych Żydów, Polaków i Rosjan
Шевня-Гурна (гм. Адамув)	польск. Tablica przy głównych drzwiach wejściowych do Zespołu Szkół (polskim i radz. partyzantom)
Фрышарка (гм. Юзефув)	польск. Pomnik ku czci partyzantów sowieckich stacjonujących w tym miejscu w latach 42-44	1974
Целесница (гм. Рокитно)	Памятник советским лётчикам польск. Pomnik radzieckich lotników
Чулчице (гм. Савин)	Памятник пилоту Красной Армии польск. Pomnik ku czci pilota Armii Czerwonej
Юзефув	Камень памяти, посвященный партизану Мишке-татару польск. Kamień pamięci upamiętniający partyzanta radz. Miszkę Tatara	1974
Юзефув Rezerwat «Czartowe Pole»	Символическая могила партизана Мишки-татара польск. Symboliczna mogiła partyzanta radz. Miszki Tatara
Яцня (гм. Адамув)	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1960
Янув-Подляский (гм. Янув-Подляский) ul. Siedlecka	польск. Pomnik ku czci żołnierzy 1 Frontu Białoruskiego poległych w lipcu 1944

Любуское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Бытом-Оджаньский	польск. Pomnik Braterstwa Broni
Высока (гм. Мендзыжеч)	польск. Kamień z tablicą ku czci mjr. A.A. Karabanowa poległego 30.01.1945	1975
Гожув-Велькопольски ul. Łokietka Gmach b. Biblioteki	польск. Tablica upamiętniająca siedzibę sztabu 1 Frontu Białoruskiego w kwietniu 1945	1975
Гужица (гм. Гужица) ul. Rzepińska	польск. Pomnik ku czci żołn. sow. poległych w 1945r.
Зелёна-Гура ul. Wyszyńskiego/Godlewskiego	польск. Głaz upamiętniający walki o miasto w lutym 1945	1985
Илова ul. Pułaskiego	польск. Pomnik upamiętniający AR i LWP	снесён в 2018^[4]
Колчин (гм. Кшешице) ul. Sulęcińska	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1945
Кшистковице (гм. Новогруд-Бобжаньский)	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Куновице (гм. Слубице) ul. Słubicka	польск. Pomnik-czołg żołnierzy sowieckich poległych w 1945 r.	1949
Ленкница ul. XX-lecia	польск. Płyta upamiętniająca poległych żołnierzy WP i AR
Любжа (гм. Любжа) pl. Wdzięczności	польск. Pomnik-czołg żołnierzy Armii Czerwonej
Любско ul. Lucjana Grzei	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1950-е
Нова-Суль pl. Powstańców Śląskich i Wlkpl	польск. Pomnik Braterstwa Broni	снесён в 2015^[4]
Нове-Мястечко ul. Kościuszki	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Пнево (гм. Мендзыжеч)	польск. Płyta upamiętniająca przełamanie 30 stycznia 1945 MRU	1975
Рацуля (гм. Зелёна-Гура)	польск. Pomnik żołnierzy Armii Czerwonej
Слоньск (гмина)	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich
Слубице pl. Bohaterów	Памятник советско-польскому братству по оружию польск. Pomnik Braterstwa Broni	1949	Переименован в «Памятник героям» и реконструирован
Стшельце-Краеньске ul. Gorzowska	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1954 снесён в 2018^[4]
Суленцин pl. Bankowy	польск. Pomnik Braterstwa Broni
Шпротава ul. Niepodległości	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1960 снесён в 2018^[4]

Мазовецкое воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Варшава, Скарышевский парк	Памятник Благодарности Солдатам Красной Армии (польск. Pomnik Wdzięczności Żołnierzom Armii Radzieckiej w Warszawie)	1946 снесён в 2018^[4]	Был один из двух наиболее примечательных памятников Красной Армии в Варшаве наряду с Памятником советско-польскому братству по оружию.
Варшава pl. Hallera	польск. Monolit w miejscu śmierci żołnierzy pol. i sow. zamordowanych 1941-43
Варшава — Вавер ul. Żegańska 1a	польск. Głaz ku czci poległych w 1944 żołnierzy pol.i sow.
Варшава ul. Targowa	Памятник советско-польскому братству по оружию польск. Pomnik Braterstwa Broni	1945 демонтирован в 2011	Демонтирован в 2011 году в связи со строительством метро. Планировалось возвращение памятника на первоначальное место, но в 2015 году это решение было отменено^[4].
Вышкув ul. Daszyńskiego	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1978
Дембе-Вельке (гмина) ul. Warszawska	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1944
Закшев (гм. Грабув-над-Пилицей)	польск. Pomnik ku czci żołnierzy polskich i sowieckich	1977
Магнушев (гмина)	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1977
Мазяже-Нове (гм. Илжа)	польск. Pomnik kpt Armii Sow. Wasilija Piotrowicza Wojczenki „Szaszki” +44
Миньск-Мазовецки	Памятник советским военнопленным польск. jeńcy sowieccy 1941
Пултуск ul. Solna	польск. Tablica ku czci jeńców-żołnierzy sowieckich	1985
Радом pl. Jagielloński	польск. Pomnik Braterstwa Broni
Радом ul. Żeromskiego	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Ружан ul. Warszawska	польск. Czołg – pomnik żołnierzy polskich i sowieckich	1978
Румока (гм. Липовец-Косьцельны)	польск. Pomnik żołnierzy AR i mieszkańców wsi	1967
Руски-Бруд (гм. Пшисуха)	польск. Pomnik żołnierzy WP, RKKA i partyzantów poległych w 1945r.	1967
Сохачев — Boryszew ERG ul. 15 sierpnia	польск. Tablica w miejscu obozu jeńców sowieckich	1986
Ступск (гмина) школьный двор	польск. Pomnik 6 czołgistów sow. poległych w 1945r.	1948
Хотча (гмина)	польск. Pomnik żołn. sowieckich i partyzantów	1979

Малопольское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса
Бышице (гм. Величка)	польск. Pomnik ku czci sowieckiego lotnika poległego w tym rejonie
Гавлувек (гм. Дрвиня)	польск. Obelisk ku czci sowieckiego lotnika mjr. N.N. Szarandy	1970
Либёнж Las «Buczyna»	польск. Symboliczna mogiła sowieckiego partyzanta ps. „Wania” poległego 19 czerwca 1944	1961
Либёнж ul. Armii Krajowej	польск. Pomnik ku czci jeńców radz.	1975
Лиманова городской парк	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1957 снесён в 2014^[4]
Маршовице (гм. Гдув)	польск. Głaz ku czci 42 żołnierzy sowieckich poległych w rejonie	1973
Новы-Сонч Al. Wolności	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1945 снесён в 2015^[4]
Новы-Сонч Al. Wolności 23 Dom Kultury	польск. Tablica upamiętniająca wyzwolenie miasta przez 31 B Panc. RKKA
Освенцим ul. Więźniów Oświęcimia	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Суха-Бескидзка ul. Cmentarna	польск. Pomnik żołnierza sow. Anatola Rudlewskiego
Венгжце (гм. Зелёнки)	польск. Pomnik ku czci poległych i pomordowanych	1980
Загужаны (гм. Горлице)	польск. Pomnik lotników sowieckich poległych	1968

Нижнесилезское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Бродовице (гм. Рудна)	польск. Pomnik ku czci 70 żołnierzy sowieckich poległych w tym rejonie
Водница (гм. Волув)	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Вроцлав — Брохув pl. Indyjski	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1945
Гарнцарско (гм. Собутка) ul. Nowowiejska	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich
Глогув Park Słowiański	Памятник Победы^{[польск.]} польск. Pomnik Zwycięstwa	1948	В 1995 году реконструирован и переименован в «Памятник антигитлеровской коалиции». Символика Красной армии была удалена, надпись на постаменте изменена.
Железник (гм. Стшелин)	Памятник советским воинам-освободителям польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1945 снесён в 2018^[4]
Злоторыя ul. Cmentarna	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Клодзко ul. Noworudzka	Памятник Красной Армии польск. Pomnik ku czci Armii Czerwonej
Легница pl. Łużycki	польск. Głaz ku czci żołnierzy sowieckich	1960
Легница pl. Słowiański	Памятник советско-польскому братству по оружию польск. Pomnik Braterstwa Broni	1951 снесён в 2018^[4]
Любёнж (гм. Волув)	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1945
Олесница ul. Mickiewicza	Памятник советско-польскому братству по оружию польск. Pomnik Braterstwa Broni	1950 снесён в 2018^[4]
Олава ul. Rybacka	польск. Pomnik ku czci W.S. Czerkasowa i S.P. Maksiutowa poległych w obronie mostu na Odrze
Проховице pl. Wolności	польск. Głaz upamiętniający braterstwo broni	1966
Пшемкув pl. Wolności	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1945
Стшегом ul. T.Kościuszki	Памятник советско-польскому братству по оружию^{[польск.]} польск. Pomnik Braterstwa Broni	снесён в 2018^[11]
Стшегом ul. Kasztelańska	Памятник погибшим солдатам Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Poległym Żołnierzom Armii Czerwonej	снесён в 2018^[11]
Сьцинава городской парк	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1945
Сьцинава ul. Rynek	польск. Czołg – pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Сьцинава ul. Wrocławska	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Свидница pl. 1000-lecia Państwa Polskiego	польск. Obelisk ku czci żołnierzy sowieckich
Тшебница ul. Wrocławska	польск. Obelisk ku czci Bohaterów Armii Czerw.
Ураз (гм. Оборники-Слёнске)	польск. Pomnik ku czci Armii Czerwonej	1945-1946

Опольское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Бяла-Ныска (гм. Ныса) ul. Nyska	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1947
Бжег pl. Bramy Wrocławskiej	польск. Pomnik Zwycięstwa LWP i Armii Czerwonej	1973
Бычина ul. Stawowa	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1945 снесён в 2018^[4]
Валидроги (гм. Тарнув-Опольский) ul. Opolska	польск. Pomnik na d. cmentarzu wojennym	1981
Дзбаньце (гм. Бранице)	польск. Pomnik na miejscu śmierci 2 czołgistów 5 KZmech.	1976
Глогувек городской парк	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Глубчице pl. Wiosenny	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1945 снесён в 2022^[12]
Глубчице ul. M. Curie-Skłodowskej	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1945
Гробники (гм. Глубчице)	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1945
Гродкув ul. Krakowska	польск. Pomnik Zwycięstwa	1974
Желязна (гм. Домброва) ul. Opolska	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Ключборк Rynek 15	польск. Tablica ku czci N.I. Rigaczina, który poległ 21 stycznia 1945r. zasłaniając strzelnicę niemieckiego bunkra	1965
Ключборк ul. Fabryczna 5	польск. Tablica upamiętniająca bunt robotników przymusowych, w którym poległo 18 obywateli ZSRR	1978
Лясоцице (гм. Ламбиновице)	польск. Tablica ku czci płk. N.D. Czuprowa poległego nad Nysą Kłodzką	1972
Миколин (гм. Левин-Бжеский)	Памятник советским солдатам польск. Pomnik w miejscu forsowania Odry przez Armię Czerwoną	1945
Намыслув pl. Wolności	польск. Pomnik Zwycięstwa „Nike”	1965
Ополе Ratusz	польск. Tablica upamiętniająca 10 rocznicę wyzwolenia miasta
Ополе — Малина ul. Teligi	польск. Pomnik Bohatera AR		В марте 2018 была удалена памятная надпись с плиты памятника^[4].
Озимек ul. Opolska	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1959
Пачкув ul. Armii Krajowej	польск. Pomnik Zwycięstwa	1947-1948
Скорошице (гм. Скорошице)	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1972
Старе-Сёлковице (гм. Попелюв)	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Фольварк — Хжовице (гм. Прушкув) ul. Krapkowicka	польск. Pomnik na miejscu d. cm.woj.	1945 снесён в 2022^[13]

Подкарпатское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса
Балигруд pl. Wolności	польск. Czołg – pomnik wyzwolicieli
Брацеёва (гм. Дембица)	польск. Pomnik z tablicą ku czci poległych w rejonie żołnierzy AK i AR	1978
Бобрувка (гм. Ляшки)	польск. Pomnik ofiar terroru	1979
Вулька-Пелкиньска (гм. Ярослав)	польск. Pomnik ku czci jeńców sowieckich	1971
Дукля начальная школа	польск. Tablica Bohaterów Przełęczy Dukielskiej
Жешув pl. Ofiar Getta	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1950
Загожице (гм. Сендзишув-Малопольски)	польск. Obelisk ku czci żołnierzy sowieckich i polskich partyzantów
Збыднюв (гм. Залешаны)	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Ивля (гм. Дукля) «Долина Смерти»	польск. Kamień upamiętniający walki w tym rejonie	1960
Конячув (гм. Ярослав)	польск. Pomnik ku czci jeńców sowieckich i polskich więźniów	1962
Косткув (гм. Ярослав)	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich	1969
Леско	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1945
Любачув ul. Kościuszki	польск. Pomnik Bohaterów WP i RKKA	1961
Ланьцут Rynek	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1969 снесён в 2016^[4]
Лукавец (гм. Вельке-Очи)	польск. Pomnik upamiętnia walki radz. oddz. partyz anckich.
Майдан-Крулевски ul. Rzeszowska	польск. Pomnik ku czci jeńców zamordowanych w miejscowym obozie	1962
Мелец ul. Sękowskiego	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1963 снесён в 2015^[4]
Мелец ul. Głowackiego	польск. Pomnik jeńców sowieckich
Молодыч (гм. Вёнзовница)	польск. Obelisk ku czci 8 partyzantów sowieckich rozstrzelanych w 1943
Пелкине (гм. Ярослав)	польск. Pomnik ku czci jeńców sowieckich	1974
Поляньчик (гм. Солина)	польск. Armii Czerwonej
Санок городской парк	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1977 снесён в 2016^[4]
Теодорувка (гм. Дукля) Wzgórze 534	польск. Pomnik upamiętniający walki w rejonie
Хыжне (гмина)	польск. Pomnik ku czci partyz antów polskich i sowieckich	1969
Юречкова (гм. Устшики-Дольне)	польск. Pomnik pols. i radz. partyz antów	1966
Ясло завод «Gamrat»	польск. Pomnik bohaterów ruchu oporu i jeńców sow.	1974

Подляское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Белосток городской парк	польск. Pomnik Wdzięczności	1951
Белосток ul. Sławińskiego	польск. Pomnik ku czci sow. jeńców wojennych	1984
Белосток ul. Bema	польск. Czołg – pomnik wyzwoleni a Białegostoku	1975
Высоке-Мазовецке ul. Zambrowska	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Дубиче-Церкевне ul. Parkowa	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1985 снесён в 2018^[4]
Липск ul. Batorego	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Постолово (гм. Хайнувка)	польск. Pomnik ku czci poległych partyzantów	1960
Сувалки парк Конституции третьего мая	польск. Pomnik Żołnierzy Armii Czerwonej
Трейгле (гм. Крынки)	польск. Głaz – pomnik ku czci gen. Wiktora Żołudiewa i żołnierzy sow. poległych w walce o Krynki.	1976
Хорощ ul. Szpitalna	польск. Głaz – pomnik ku czci jeńców sow.
Целушки (гм. Заблудув)	польск. Pomnik ku czci żołnierzy 3 A poległych w lipcu 1944
Чарна-Бялостоцка	Памятник в честь солдат Войска Польского и Советской армии, погибших в борьбе с фашизмом в 1939—1944 годах		Реконструирован и переименован в памятник «В дань соотечественникам, погибшим в боях за свободу и независимость Польши»^[14].
Якаць-Дворна (гм. Снядово)	польск. Pomnik S. Bielustina i poległych żołnierzy sowieckich	1967

Поморское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса
Биньче (гм. Чарне)	польск. Pomnik ku czci żołnierzy polskich i sowieckich	1955
Блендно (гм. Осек)	польск. Pomnik spadochroniarzy sowieckich.	1962
Вейхерово городской парк	польск. Pomnik Zwycięstwa	1970
Гданьск Biskupia Góra ul. Biskupia	польск. Płyta pamiątkowa na miejscu dowodzenia 65 A gen. P . Batowa	1977
Гдыня Skwer Kościuszki	польск. Pomnik Wdzięczności
Гнев ul. Kościuszki	польск. Kamień ku czci żołnierzy radzieckich	1985
Замосць (гм. Карсин)	польск. Kamień ku czci poległych żołnierzy radz.	1970
Косаково ul. Żeromskiego	польск. Pomnik ku czci żołnierzy polskich i sowieckich	1964
Лесьна-Хута (гм. Калиска)	польск. Kamień ku czci zwiadowców sowieckich-spadochroniarzy
Мальборк ul. 17 Marca/Grunwaldzka	польск. Pomnik Wdzięczności	1965
Мальборк ul. Sikorskiego	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1947
Мястко ul. Dworcowa	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Ницпоня (гм. Гнев)	польск. Pomnik z tablicą ku czci jeńców sowieckich	1965
Погожелице (гм. Нова-Весь-Лемборска)	польск. Kamień ku czci żołnierzy sowieckich i LWP	1954
Прущ-Гданьский ul. Zastawna	польск. Pomnik Wdzięczności	1976-1977
Пуцк Park Przyjaźni	польск. Pomnik Zwycięstwa	1978
Розеве (гм. Владыславово)	польск. Kamień ku czci lotników sowieckich	1966
Скаршевы ul. Dworcowa/Młyńska	польск. Pomnik Wdzięczności
Стажиньски-Двур (гм. Пуцк)	Памятник солдатам Красной армии — узникам нацистского режима^{[польск.]} польск. Pomnik ku czci jeńców radzieckich	1950-1970-е
Суленчино (гмина)	польск. Pomnik ku czci 5 jeńców sow. zamordowanych 1944r.	1980
Штум pl. Wolności	польск. Pomnik Braterstwa Broni i Przyjaźni

Свентокшиское воеводство

Местоположение	Название	Краткое описание
Добрув (гм. Тучемпы)	польск. Pomnik ku czci Armii Czerwonej
Лубнице парк	польск. Pomnik ku czci Armii Czerwonej
Мокре (гм. Шидлув)	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Стемпочице (гм. Дзялошице)	Памятник польским и советским партизанам	В 2015 году с памятника были сняты советские символы и герб ПНР^[4].

Силезское воеводство

Местоположение	Название	Дата установки/ дата сноса	Краткое описание
Бендзин — Гродзец ul. Różyckiego	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Бендзин — Лагиша ul. Pokoju	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich	1950
Бендзин — Войковице ul. Kijowska	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sowieckich
Бельско-Бяла Халцнув d. cmentarz	польск. Pomnik przy d. mogile żołnierzy sow. Poległych w walce o Hałcnów	1951
Бобровники (гм. Бобровники)	польск. Armia Czerwona
Бренна — Цыруль	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich
Бренна — Лесница	польск. Kamień upamiętniający miejsce lądowania spadochroniarzy sow.
Бучковице cm.	Памятник Благодарности Красной армии^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1947
Вильковице (гм. Вильковице) ul. Wyzwolenia	польск. Pomnik Wdzięczności	1952
Войковице-Косьцельне (гм. Севеж)	польск. Pomnik żołnierzy poległych w walce o miasto	1960
Гливице — Козлув ul. Kozłowska	польск. Pomnik ku czci jeńców sowieckich
Гливице — Лабенды ul. Zawadzkiego	польск. Pomnik ku czci jeńców sowieckich
Гродзец-Слёнски (гм. Ясеница)	польск. Pomnik Wdzięczności	1949
Домброва-Гурнича — Голонуг ul. Piłsudskiego	польск. Pomnik Wdzięczności	1945
Домброва-Гурнича — Лосень ul. Laskowa	Памятник Благодарности^{[польск.]} польск. Pomnik Wdzięczności	1984 снесён в 2018^[4]
Домброва-Гурнича — Ленка Tomaszowa Górka	польск. Pomnik żołnierzy Armii Czerwonej	1945
Домброва-Гурнича — Стшемешице ul. Majewskiego	польск. Pomnik ku czci Armii Czerwonej	1945
Домброва-Гурнича — Тшебеславице ul. Modrzewiowej	польск. Pomnik żołnierzy Armii Czerwonej	1945
Домброва-Гурнича — Уейсце ul. Broniewskiego	польск. Pomnik ku czci żołnierzy i jeńców radzieckich
Домброва-Гурнича — Зомбковице Al. Zwycięstwa	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1966
Живец Aleja Wolności	польск. Pomnik Braterstwa Broni
Забже ul. Lompy/Wolności	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1945
Забже ul. Powstańców Śląskich/Bytomska	польск. Pomnik Braterstwa Broni	1985 снесён в 2016^[4]
Зебжидовице — Марклёвице-Гурне ul. Górna	польск. Pomnik żołnierzy AR
Катовице pl. Wolności	польск. Pomnik Wdzięczności	1947
Кшановице ul. Długa/Staszica	польск. Pomnik Wdzięczności	1945
Мышковице (гм. Бобровники) ul. Wolności	польск. Pomnik Wdzięczności
Огродзенец — Цементованя ul. Kościuszki	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej
Ольза (гм. Гожице) ul. Bogumińska	польск. Pomnik Wdzięczności	1945
Прухна (гм. Струмень) ul. Katowicka/Główna	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1945
Псары ul. Zwycięstwa	польск. Pomnik Wdzięczności	1957
Пщина pl. Zwycięstwa i Wolności	польск. Pomnik Wdzięczności	1965
Устронь — Липовец ul. Lipowska	польск. Pomnik żołnierzy sowieckich
Хыбе (гм. Хыбе)	польск. Armia Czerwona
Челядзь — Пяски ul. Nowopogońska	польск. Pomnik ku czci żołnierzy sow. poległych w II wojnie światowej	1949 снесён в 2018^[4]
Чеховице-Дзедзице Rondo Solidarności	польск. Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej	1953
Ченстохова ul. Dąbrowskiego Gmach Politechniki	польск. Tablica ku czci jeńców radzieckich	1950	Была в 2016 году заменена другой доской, с которой убрали серп и молот и изменили текст
Щирк ul. Beskidzka	польск. Pomnik Wdzięczności	1965
Явоже-Дольне (гм. Явоже) ul.Zdrojowa/Pałacowa	польск. Pomnik Wdzięczności
Явожно	Памятник Благодарности Красной армии польск. Pomnik Wdzięczności	1945 снесён в 2018^[4]

Примечания

↑ Монументо мори // Коммерсантъ от 6 июля 2018
↑ Польский Сейм принял закон о сносе памятников Красной армии // Коммерсантъ от 22 июня 2017
↑ Rozebrano pomnik wdzięczności Armii Czerwonej w Lidzbarku Warmińskim
↑ ^4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 ^4,13 ^4,14 ^4,15 ^4,16 ^4,17 ^4,18 ^4,19 ^4,20 ^4,21 ^4,22 ^4,23 ^4,24 ^4,25 ^4,26 ^4,27 ^4,28 ^4,29 ^4,30 ^4,31 ^4,32 ^4,33 ^4,34 ^4,35 ^4,36 ^4,37 ^4,38 ^4,39 Перечень населенных пунктов Республики Польша, в которых демонтированы памятники советским воинам-освободителям // Посольство России в Польше
↑ Orzeł Biały zamiast Armii Radzieckiej
↑ ^6,0 ^6,1 Czołg-pomnik z Elbląga na celowniku IPN. Czeka go demontaż?
↑ Жители польского городка спасли памятник советским воинам-освободителям // tvzvezda.ru
↑ Pomnik w Sokołowie - relikt tragicznej przeszłości, czy hołd bohaterom? (неопр.). czarnkow.info.
↑ МИД РФ назвал кощунством снос мавзолея Красной армии в Польше
↑ Ratusz Słupski. LenART, 2001
↑ ^11,0 ^11,1 Zburzyli dwa pomniki. Strzegom zdekomunizowany, Swidnica24.pl, 22 marca 2018 [dostęp 2018-04-09]
↑ "Памятники лжи". В Польше снесены сразу четыре монумента воинам Красной армии (неопр.). BBC (27 октября 2022). Дата обращения: 29 октября 2022.
↑ Памятник солдатам Красной армии демонтировали в Польше в прямом эфире (неопр.). РИА Новости (23 марта 2022). Дата обращения: 24 марта 2022.
↑ Сведения о памятниках советским воинам соберут на одном ресурсе // Парламентская газета

Литература

Dominika Czarnecka, «Pomniki wdzięczności» Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczypospolitej, Warszawa 2015, 544 s + 14 s. wkł. ilustr. (seria «Monografie», t. 104) (польск.)

Ссылки

[1] Монументо мори // Коммерсантъ от 6 июля 2018

[2] Польский Сейм принял закон о сносе памятников Красной армии // Коммерсантъ от 22 июня 2017

[3] Rozebrano pomnik wdzięczności Armii Czerwonej w Lidzbarku Warmińskim

[poland.mid.ru-4] 4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 ^4,13 ^4,14 ^4,15 ^4,16 ^4,17 ^4,18 ^4,19 ^4,20 ^4,21 ^4,22 ^4,23 ^4,24 ^4,25 ^4,26 ^4,27 ^4,28 ^4,29 ^4,30 ^4,31 ^4,32 ^4,33 ^4,34 ^4,35 ^4,36 ^4,37 ^4,38 ^4,39 Перечень населенных пунктов Республики Польша, в которых демонтированы памятники советским воинам-освободителям // Посольство России в Польше

[5] Orzeł Biały zamiast Armii Radzieckiej

[dziennikelblaski-6] 6,0 ^6,1 Czołg-pomnik z Elbląga na celowniku IPN. Czeka go demontaż?

[7] Жители польского городка спасли памятник советским воинам-освободителям // tvzvezda.ru

[8] Pomnik w Sokołowie - relikt tragicznej przeszłości, czy hołd bohaterom? (неопр.). czarnkow.info.

[9] МИД РФ назвал кощунством снос мавзолея Красной армии в Польше

[10] Ratusz Słupski. LenART, 2001

[swidnica24-11] 11,0 ^11,1 Zburzyli dwa pomniki. Strzegom zdekomunizowany, Swidnica24.pl, 22 marca 2018 [dostęp 2018-04-09]

[bbc-12] "Памятники лжи". В Польше снесены сразу четыре монумента воинам Красной армии (неопр.). BBC (27 октября 2022). Дата обращения: 29 октября 2022.

[13] Памятник солдатам Красной армии демонтировали в Польше в прямом эфире (неопр.). РИА Новости (23 марта 2022). Дата обращения: 24 марта 2022.

[14] Сведения о памятниках советским воинам соберут на одном ресурсе // Парламентская газета

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]